Loãng xương không chỉ là vấn đề thường gặp ở phụ nữ sau mãn kinh mà còn có thể ảnh hưởng đến cả nam giới và trẻ em. Đặc biệt, phụ nữ sau mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh này do sự thay đổi nội tiết tố estrogen, hormone giúp bảo vệ sức khỏe xương. Cùng y dược Vĩnh Phúc tìm hiểu về bệnh loãng xương nhé.
Nguyên nhân dẫn đến loãng xương
Ngoài nguyên nhân chính là sự thay đổi nội tiết tố ở phụ nữ sau mãn kinh, loãng xương còn có thể do nhiều yếu tố khác nhau:
- Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình bạn có người từng mắc loãng xương, nguy cơ bạn mắc bệnh cũng sẽ cao hơn. Di truyền có thể ảnh hưởng đến mật độ xương và tốc độ mất xương theo thời gian.
- Các bệnh lý mãn tính: Một số bệnh mãn tính như bệnh tuyến giáp, bệnh tiêu hóa (như bệnh celiac), và ung thư có thể làm tăng nguy cơ loãng xương. Các bệnh này ảnh hưởng đến việc hấp thu và chuyển hóa canxi và các khoáng chất khác cần thiết cho xương.
- Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc như corticosteroid (thường được sử dụng để điều trị viêm và dị ứng) và thuốc chống co giật có thể gây mất xương. Sử dụng các loại thuốc này lâu dài làm giảm mật độ xương và tăng nguy cơ gãy xương.
- Lối sống thiếu lành mạnh: Lười vận động, hút thuốc lá, và sử dụng rượu bia quá mức đều có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe xương. Thiếu hoạt động thể chất làm giảm sức mạnh của xương, trong khi thuốc lá và rượu bia có thể can thiệp vào việc hấp thu canxi.
Đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh loãng xương
- Phụ nữ: Phụ nữ có nguy cơ cao mắc loãng xương hơn nam giới do sự thay đổi nội tiết tố sau mãn kinh.
- Người cao tuổi: Nguy cơ loãng xương tăng cao theo độ tuổi.
- Người có tiền sử gia đình mắc loãng xương: Nếu gia đình có người bị loãng xương, bạn có nguy cơ cao mắc bệnh hơn.
- Người mắc các bệnh lý mãn tính: Một số bệnh lý mãn tính như bệnh tuyến giáp, bệnh tiêu hóa, bệnh ung thư,… có thể làm tăng nguy cơ loãng xương.
- Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc như corticosteroid, thuốc chống co giật,… có thể gây mất xương.
- Lối sống thiếu lành mạnh: Lười vận động, hút thuốc lá, sử dụng rượu bia quá mức,… có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của xương và làm tăng nguy cơ loãng xương.
Biến chứng nguy hiểm của loãng xương
- Gãy xương: Gãy xương do loãng xương thường xảy ra ở hông, cột sống và cổ tay. Những gãy xương này không chỉ gây đau đớn mà còn hạn chế khả năng vận động và có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
- Mất khả năng vận động: Gãy xương có thể dẫn đến mất khả năng vận động, khiến người bệnh phải phụ thuộc vào người khác trong sinh hoạt hàng ngày. Điều này làm giảm sự độc lập và chất lượng cuộc sống của người bệnh
- Giảm chất lượng cuộc sống: Loãng xương ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, làm họ gặp khó khăn trong việc đi lại, giao tiếp và tham gia các hoạt động xã hội. Điều này có thể dẫn đến tâm lý buồn chán và cô lập.
Chẩn đoán loãng xương
Loãng xương thường không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu, do đó việc chẩn đoán sớm bệnh là rất quan trọng để có biện pháp điều trị kịp thời. Một số phương pháp chẩn đoán loãng xương phổ biến bao gồm:
- Đo mật độ khoáng xương (DEXA): Đây là phương pháp chẩn đoán chính xác nhất cho loãng xương. DEXA sử dụng tia X năng lượng thấp để đo mật độ khoáng chất trong xương.
- X-quang: X-quang có thể giúp phát hiện các dấu hiệu loãng xương như gãy xương, giảm mật độ xương và thay đổi cấu trúc xương.
- Chụp CT: Chụp CT có thể cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về xương, giúp phát hiện các gãy xương nhỏ hoặc các tổn thương xương khác.
- Xét nghiệm máu: Một số xét nghiệm máu có thể giúp đánh giá nguy cơ loãng xương, bao gồm xét nghiệm đo nồng độ vitamin D và các chất đánh dấu chuyển hóa xương.
Biện pháp phòng ngừa loãng xương
Để bảo vệ hệ xương chắc khỏe, phòng ngừa loãng xương hiệu quả, bạn nên áp dụng những biện pháp sau:
Bổ sung dưỡng chất thiết yếu cho xương
- Canxi: Cung cấp đầy đủ canxi cho cơ thể thông qua chế độ ăn uống giàu thực phẩm như sữa, phô mai, sữa chua, cá hồi, rau xanh lá đậm. Canxi đóng vai trò rất quan trọng trong việc hình thành và duy trì mật độ xương đối với cơ thể.
- Vitamin D: Giúp cơ thể của bạn hấp thu canxi tốt hơn, lành mạnh hơn. Vitamin D có thể được bổ sung bằng cách tắm nắng vào sáng sớm, ăn cá béo, lòng đỏ trứng, nấm hoặc sử dụng viên bổ sung theo hướng dẫn của bác sĩ.
Tập thể dục thường xuyên
- Duy trì thói quen vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày với các bài tập phù hợp như đi bộ, chạy bộ, bơi lội, yoga. Hoạt động thể chất giúp tăng cường mật độ xương đối với cơ thể, giảm nguy cơ loãng xương và cải thiện sức khỏe.
Duy trì cân nặng hợp lý
- Cân nặng quá cao hoặc quá thấp đều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của xương. Do đó, việc duy trì cân nặng hợp lý thông qua chế độ ăn uống khoa học và tập luyện hợp lý là vô cùng quan trọng.
Loại bỏ thói quen có hại
- Hạn chế sử dụng rượu bia và thuốc lá: Hút thuốc lá và sử dụng rượu bia quá mức có thể gây hại cho xương, làm tăng nguy cơ loãng xương.
- Tránh thức khuya, ngủ đủ giấc: Ngủ đủ giấc giúp cơ thể phục hồi và tái tạo, góp phần duy trì sức khỏe của xương.